Σπόροι χουρμαδιάς που θάφτηκαν σε ερείπια κοντά στη Νεκρά Θάλασσα πριν από 2.000 χρόνια ξαναφύτρωσαν σε ισραηλινό εργαστήριο, με την ελπίδα ότι το αρχαίο φυτό θα έχει θεραπευτικές ιδιότητες που έχουν εξαφανιστεί στις σημερινές ποικιλίες. Πρόκειται για τους αρχαιότερους σπόρους που έχουν επανέλθει στη ζωή, ανακοίνωσαν οι ερευνητές.
Η Σάρα Σαλόν και οι συνεργάτες της στο Ερευνητικό Κέντρο Φυσικής Ιατρικής Louis Borick στην Ιερουσαλήμ χρησιμοποίησαν σπόρους που βρέθηκαν σε ανασκαφές στη Μασάντα, το αρχαίο φρούριο όπου ομάδα Ζηλωτών προτίμησε την αυτοκτονία από το να παραδοθεί στους Ρωμαίους το 73 μ.Χ.
Σύμφωνα με τη Σαλόν, ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει φυτρώσει αρχαιότερος σπόρος. «Ένας σπόρος λωτού φύτρωσε [στην Κίνα] έπειτα από 1.200 χρόνια, αλλά τίποτα δεν έχει φυτρώσει από τόσο παλιά, από 2.000 χρόνια πριν» αναφέρει.
Η χουρμαδιά, που έχει φτάσει σε ύψος τα 30 εκατοστά, βαφτίστηκε Μαθουσάλας, από το βιβλικό πρόσωπο που έζησε 969 χρόνια. Ένα από τα φύλλα έχει ήδη σταλεί για γενετικές αναλύσεις.
Η Σαλόν εξηγεί ότι οι χουρμαδιές που καλλιεργούνται σήμερα στο Ισραήλ έχουν εισαχθεί από την Καλιφόρνια και προέρχονται από μια ποικιλία που ενδημεί στο Ιράκ. Η ιουδάϊκή χουρμαδιά, που είχε εξαφανιστεί, αλλά επανέρχεται τώρα στη ζωή, φημιζόταν για τις ιαματικές της ιδιότητες, οι οποίες ίσως έχουν χαθεί στις νέες ποικιλίες. Στην αρχαιότητα, η χουρμαδιά χρησιμοποιήτο στις λοιξώξεις και στους όγκους.
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν αν η αρχαία χουρμαδιά είναι αρσενική η θηλυκή. Ακόμα και αν είναι θηλυκή, θα χρειαστούν 30 χρόνια μέχρι να καρποφορήσει.
Σύμφωνα με τη Σάλον, η χουρμαδιά μοιράζεται το επιστημονικό της όνομα, Phoenix dactylifera, με το μυθικό πουλί Φοίνικα, για το οποίο οι Αιγύπτιοι και οι Έλληνες πίστευαν ότι αναστήθηκε από τις στάχτες του μέσα σε μια φλεγόμενη φωλιά.
«Πιστεύεται ότι το δέντρο πήρε το όνομά του από το Φοίνικα ή ότι ο Φοίνικας πήρε το όνομά του από το δέντρο εξαιτίας της εντυπωσιακής ικανότητάς του για αναγέννηση, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν πέθανε ποτέ» λέει η Σάλον.
Ίσως γι΄αυτό σπόροι χουρμαδιάς βρέθηκαν στους ταφικούς θαλάμους φαραό, ως σύμβολο αθανασίας.