Πολύ συζήτηση έγινε περί ορκωμοσίας.
Ο Όρκος απαγορεύεται θρησκευτικά, θεωρείται κάτι πολύ σοβαρό από την Αρχαιότητα και έχει να κάνει
με την ύβρη την ψυχική ύβρη, λειτουργεί ως κατάρα σε αυτόν που δεν τον κρατά.
Για τους χριστιανούς απαγορεύεται και τονίζεται ιδιαίτερα εκτός του, ναι ναι και όχι όχι που πρέπει να χρησιμοποιούνται, ότι όλα τα άλλα είναι εκ του πονηρού.
Για το μυστικισμό ειδικά για τους επίορκους αναφέρεται ότι επιβαρύνονται ψυχικά με αποτέλεσμα περισσότερο φόρτο αρνητικού Κάρματος (νόμος του Αντιπεπονθόντος). Σε ελέυθερη μετάφραση επιβαρύνετε ο δρόμος τους .
ὄμνυμι και ὀμνύω
εἴργω και εἵργω (Α)=Περιορίζω
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. εἴργω (< *ε-(F)εργω, με προθηματ. ε-) ανάγεται σε ΙΕ ρίζα *wer-g- «κλείνω, εγκλείω, περικλείω». Οι διάφοροι τ. τού ρήματος εμφανίζονται τόσο με ψιλή όσο και με δασεία
πρβλ. ενεστ. εἴργω (απείργω) και εἵργω (καθείργω), μέλλ. εἴρξω και εἵρξω, αόρ. ἔρξα (Οδ.), εἷρξα (Ηρόδ. κ.α.), παθ. αόρ. ἔρχθην (Ιλ.) και εἵρχθην, παρακμ. εἶργμαι (Ξενοφ.) και εἷργμαι (Αριστ.).
Στην ελληνική και στη ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Όρκος είναι γνωστή μία θεότητα την οποία οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν προσωποποίηση του όρκου που δίνεται. Ο Όρκος μυθολογείται ως γιος της θεάς Έριδας ή του Αιθέρα και της θεάς Γαίας. Ο Όρκος τιμωρούσε τους επίορκους, όσους δηλαδή καταπατούσαν τον όρκο που είχαν δώσει.
Στη ρωμαϊκή μυθολογία ο Όρκος ταυτίζεται μερικώς με τον Πλούτωνα ή Άδη.
Προστάτιδες του όρκου οι Ερινύες. Οι Ερινύες ήταν προσωποποίηση των τύψεων της συνείδησης.
Στην χριστιανική κοσμοθεωρεία ο όρκος απαγορεύεται για τους Χριστιανούς από τον ίδιο τον Κύριο (Ματθ.5,33-37 / Ιακ.5,12).
«Εγώ δε λέγω υμίν, είπε, μη ομόσαι όλως, μήτε εν τω ουρανώ, ότι θρόνος εστί του Θεού. μήτε εν τη γη, ότι υποπόδιον έστι των ποδών αυτού. μήτε εις Ιεροσόλυμα, ότι πόλις εστί του μεγάλου
βασιλέως. μήτε εν τη κεφαλή σου ομόσης, ότι ου δύνασαι μίαν τρίχα λευκήν ή μέλαιναν ποιήσαι», (Ματθ. ε’ 34-36).
«Έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου. Το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστίν» (Ματθ. ε’ 37)
Προ παντων δε, αδελφοι μου, μη ομνυετε μητε τον ουρανον μητε την γην μητε αλλον τινα ορκον· αλλ’ εστω υμων το ναι ναι, και το ου, δια να μη πεσητε υπο κρισιν. (Ιάκωβος 5,12).
