Στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες καταχωρούνται οι μεγαλύτεροι παγκοσμίως χαυλιόδοντες στον κόσμο, μήκους 5,02 μ., από μαστόδοντα τριών εκατομμυρίων ετών, που ανασκάφθηκε το 2007 από ομάδα του Α.Π.Θ., με επικεφαλής την Αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά.
Το νέο ρεκόρ ανατρέπει το προηγούμενο μήκους 4.39 μέτρα που έχει καταγραφεί το 1997, στην ίδια περιοχή, από την ανασκαφική ομάδα του Α.Π.Θ.
Το Βραβείο Γκίνες θα δοθεί κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009 και ώρα 13.00, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, στο Δ.Δ. Μηλιάς, του Δήμου Ηρακλεωτών, του νομού Γρεβενών.
Σύμφωνα με την Αν. Καθηγήτρια του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά «το επιστημονικό και εκπαιδευτικό ενδιαφέρον καθώς και ο κοινωνικός αντίκτυπος επιβάλλουν την άμεση δημιουργία ενός Κέντρου Παλαιοντολογίας που θα στεγάσει τα μοναδικά αυτά ευρήματα, σύμφωνα και με την τελευταία σημαντική καταγραφή τους στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες».
Σύντομο ιστορικό της ανασκαφής
Η συστηματική παλαιοντολογική έρευνα στην περιοχή των Γρεβενών άρχισε το 1990 από το Τμήμα Γεωλογίας του Α.Π.Θ. Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφών στη θέση Αμπέλια της πόλης των Γρεβενών, με την αποκάλυψη τμήματος σκελετού του γιγαντιαίου ελέφαντα Elephas antiquus 200.000 ετών, η ομάδα με επικεφαλής την Αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., Ευαγγελία Τσουκαλά, συνέχισε τις έρευνες στη Μηλιά, 15 χλμ. βορειοανατολικά των Γρεβενών. Οι πληροφορίες που αξιοποιήθηκαν αναφερόταν, από το 1986, σε απολιθώματα που βρήκε ο κάτοικος της περιοχής Θανάσης Δεληβός στη Μηλιά. Το 1997, το μέλος της ομάδας Βασίλης Μακρίδης εντόπισε το πρώτο ζευγάρι χαυλιοδόντων ενός γιγαντιαίου, γένους αρσενικού, μαστόδοντα Mammut borsoni (Hays 1834), βάρους πάνω από 6 τόννους και ύψους περίπου 3,5 μέτρα. Το μήκος του μεγαλύτερου χαυλιόδοντα είναι 4.39 μέτρα. Οι χαυλιόδοντες, μαζί πλήθος απολιθωμάτων μαστοδόντων και άλλων ζώων (ρινόκερων, ιππαρίων, μαχαιροδόντων, ταπίρων κ.λπ.), στεγάζονται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς, το οποίο μέχρι σήμερα έχει καταγράψει πάνω από 8.000 επισκέπτες.
Το 2007, μέσα στο αμμορυχείο των αδελφών Πασαγιάννη, στην ίδια περιοχή της Μηλιάς, ανακαλύφθηκε δεύτερο ζευγάρι χαυλιοδόντων του ίδιου είδους του μαστόδοντα των 3 εκατομ. ετών με μεγαλύτερο ακόμα μήκος: 5,02 μέτρα!
Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από την ομάδα ανασκαφών του ΑΠΘ με επικεφαλής την Ε. Τσουκαλά, σε συνεργασία με τον Ολλανδό Dick Mol συνεργάτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ.
