Έφυγε από τη ζωή σήμερα, 11 Αυγούστου, ο αρχαιολόγος Στέφανος Μίλλερ και η είδηση γέμισε με θλίψη το χώρο της αρχαιολογίας, του πολιτισμού και όσους τον γνώριζαν ή είχαν συνεργαστεί μαζί του, μεταξύ αυτών ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστος Δήμας και ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ.
Ο υφυπουργός έγραψε στο Twitter: «Αποχαιρετάμε έναν σπουδαίο Έλληνα, τον αρχαιολόγο Στέφανο Μίλλερ. Αφιερώθηκε στην Νεμέα, έφτιαξε το μουσείο, την αναστύλωση του ναού του Δία, τα Νέμεα, δίδαξε σε χιλιάδες μαθητές, ενέπνευσε εκατομμύρια ανθρώπους και ήταν το σημείο αναφοράς, ο πρεσβευτής της Νεμέας ανά τον κόσμο».
Αποχαιρετάμε έναν σπουδαίο Έλληνα τον αρχαιολόγο Στέφανο #Μίλλερ. Αφιερώθηκε στην #Νεμέα, έφτιαξε το μουσείο, την αναστύλωση του ναού του Δία, τα Νέμεα, δίδαξε σε χιλιάδες μαθητές, ενέπνευσε εκατομμύρια ανθρώπους και ήταν το σημείο αναφοράς, ο πρεσβευτής της Νεμέας ανά τον κόσμο. pic.twitter.com/wpumwcxMzd
— Χρίστος Δήμας (@ChristosDimas_) August 11, 2021
Ο Αμερικανός πρέσβης αναδημοσίευσε το μήνυμα του υφυπουργού και σχολίασε: «Πολύ θλιβερά νέα για έναν Αμερικανό λόγιο που συνέβαλε σημαντικά στους πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ των χωρών μας (και της Καλιφόρνιας)».
Η είδηση αρχικά έγινε γνωστή από μία ανάρτηση του Διοικητή του Νοσοκομείου Κορίνθου και δικηγόρου Γρηγόρη Καρπούζη, ο οποίος είχε στενή φιλία και συνεργασία με τον Στέφανο Μίλλερ.
Το αντίο της Λίνας Μενδώνη στον Στέφανο Μίλλερ
«Με την απώλεια του Στέφανου Μίλλερ, η αρχαιολογική έρευνα χάνει έναν σπουδαίο, αφοσιωμένο επιστήμονα και η Ελλάδα έναν μεγάλο φίλο. Ο Στέφανος Μίλλερ αφιέρωσε τη ζωή και το έργο του στην ανακάλυψη και στην ανάδειξη των θησαυρών της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η ανασκαφική του έρευνα στη Νεμέα, το διδακτικό του έργο, η θητεία του ως Διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, χαρακτηρίζονταν πάντοτε από ένα σημαντικό όραμα, την παράλληλη πορεία της επιστήμης με την αναπτυξιακή διάσταση του Πολιτισμού. Αποχαιρετούμε τον Στέφανο Μίλλερ με θλίψη. Όλοι όσοι τον γνωρίσαμε και συνεργαστήκαμε μαζί του, κρατούμε στη μνήμη μας με σεβασμό και εκτίμηση, την επιστημονική του λαμπρότητα, την ανθρωπιά και την προοδευτική του σκέψη», αναφέρει το συλλυπητήριο μήνυμα της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη.
Ποιος ήταν ο Στέφανος Μίλλερ
Ο Στέφανος Μίλλερ (Stephen G. Miller) είναι γέννημα θρέμμα της Ιντιάνα των ΗΠΑ. Εκεί γεννήθηκε, εκεί φοίτησε στο Λύκειο, εκεί πήρε το πτυχίο του στα αρχαία ελληνικά. Στο Πρίνστον μετακινήθηκε για την εκπόνηση ενός διδακτορικού στην Κλασική Αρχαιολογία. Ο δεσμός του με την ιδιαίτερη πατρίδα του δεν είναι, όπως θα δούμε, ο μόνος λόγος για τον οποίο, συγγραφική αδεία, μετονομάστηκε σε «Ιντιάνα Μίλλερ» για τις ανάγκες ενός συναρπαστικού βιβλίου.
Έχοντας συμμετάσχει σε διάφορα ανασκαφικά προγράμματα, μεταξύ άλλων στην Ολυμπία και στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας, το 1973 ξεκίνησε στη Νεμέα τις δικές του ανασκαφές. Έφερε στο φως το Στάδιο όπου διεξάγονταν τα Νέμεα, κατασκεύασε αρχαιολογικό μουσείο και οργάνωσε την έκθεσή του, δημιούργησε αρχαιολογικό πάρκο. Επί των ημερών του αναστηλώθηκαν δύο κίονες του ναού του Νεμείου Διός.
Διετέλεσε Διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα (1982-1987). Με εξαίρεση τα χρόνια αυτά, παρέμεινε καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ. Οι πολλές του δημοσιεύσεις αφορούν κατά κύριο λόγο την ανασκαφή του στη Νεμέα αλλά και διάφορες όψεις των αθλητικών αγώνων στην αρχαία Ελλάδα.
Πολιτογραφήθηκε Έλληνας
Έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει τιμηθεί με τον Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής και, το 2005, με προεδρικό διάταγμα, πολιτογραφήθηκε Έλληνας υπήκοος.
Το 2009 απευθύνθηκε εγγράφως στον εκδότη του αμερικανικού περιοδικού Archaeology Magazine, αντιδρώντας έντονα στη δημοσίευση επιστολής με τίτλο «A Letter from Macedonia», μια χώρα που η Ελλάδα ονόμαζε (τότε) ΠΓΔΜ και ο Στέφανος Μίλλερ «αρχαία Παιωνία». Ακολούθως, υπερασπιζόμενος «την ελληνικότητα της Μακεδονίας,» απηύθυνε επιστολή στον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα (http://Macedonia-evidence.org), την οποία έως σήμερα έχουν υπογράψει περί τους 350 πανεπιστημιακούς.
Όπως αναφέρει το anagnostis.org, μετά τη συνταξιοδότησή του, ο Στέφανος Μίλλερ και η γυναίκα του Έφη μοίραζαν τον χρόνο τους ανάμεσα στις ΗΠΑ και το σπίτι τους στην αρχαία Νεμέα.
