Στην Ορφική θρησκεία είναι πολύ σημαντικά τα ταφικά έθιμα. Η περιποίηση του νεκρού αποτελεί ύψιστο καθήκον των Οικείων του για την μετά θάνατον πορεία της Ψυχής και του πνεύματός του (Νους). Για εμάς του Ορφικούς ο θάνατος είναι μια διαδικασία και όχι ένα συμβάν με λήξη την στιγμή του σωματικού θανάτου. Μάλιστα αποτελεί την αντίστροφη πορεία της γέννησης / ενσάρκωσης. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Στην Ορφική θεώρηση ο άνθρωπος είναι τρισυπόστατο Ον. Δηλαδή αποτελείται από σώμα (Ύλη) – Ψυχή (Δαιμονικό) και Αιθερικό Πνεύμα ή Νους (το αμιγώς θεϊκό στοιχείο της σύστασης).
Έτσι κατά την ενσάρκωση ο Νους συνάπτεται της Ψυχής η οποία με την σειρά της προσκολλάται στο σώμα. Γνωρίζουμε από την επιστήμη της βιολογίας ότι η οι πρώτοι κτύποι της καρδιάς του ανθρώπινου εμβρύου αρχίζουν κατά την 4η εβδομάδα της κύησης. Ήτοι σε είκοσι οκτώ (28) ημέρες από την σύλληψη. Αυτό έχει εξαιρετική χρονική σημασία όπως θα δούμε παρακάτω κατά την αντίστροφη διαδικασία (θάνατος).
Άλλωστε το σώμα αποκαλείται και “τάφος” ή σήμα της Ψυχής.
Συνεπώς κατά τον θάνατο λαμβάνει χώρα η αντίστροφη διαδικασία, της αποσύνδεσης δηλαδή των τριών υποστάσεων. Σύμφωνα με τον Ορφικό Ιερέα των Δελφών, Πλούταρχο στο υπέροχο έργο του (Περὶ τοῦ ἐμφαινομένου προσώπου τῷ κύκλῳ τῆς Σελήνης) γίνεται λόγος για τους δύο θανάτους.
Συγκεκριμένα ο Σύλλας (Ιερέας Του Κρόνου) λέγει τα εξής: ο πρώτος θάνατος λαμβάνει χώρα στο πεδίο Της Δήμητρος (Μητέρα Γη) ως εκ τούτου και οι νεκροί ονομάζονται Δημήτριοι.
Γίνεται αντιληπτό εδώ ότι με τον πρώτο θάνατο ολοκληρώνεται η αποσύνδεση Της Ψυχής με το σώμα. Τις πρώτες τρεις ημέρες μετά το συμβάν του θανάτου ή Ψυχή περιφέρεται γύρω από το σώμα μέχρι να συνειδητοποιήσει με την αρωγή Του Ψυχοπομπού Ερμού, ότι ήρθε η ώρα να επιστρέψει μέσω του υποσεληνιου χώρου στην Σελήνη. Κατ’ αναλογία αυτό αντιστοιχεί στα τριήμερα, όπου μετά την Δύση της τρίτης ημέρας από την ώρα μηδέν (παύση αναπνοής και καρδιάς) και πριν την ανατολή του Ήλιου, γίνεται η εκφορά του νεκρού (κηδεία). Το σώμα θα επιστρέψει στην Μητέρα Γη (Δα ματερ). Τα ενδύματα του νεκρού είναι λευκά λινα, τα μεγάλα δάκτυλα των ποδιών του δένονται μεταξύ τους με ερυθρά μάλλινη κλωστή με τρεις κόμπους. Το σώμα αλείφεται με μύρο και οίνο.
Οι κατοπτρικές επιφάνειες (καθρέπτες κτλ) του Οίκου καλύπτονται με σκούρα υφάσματα. Όταν η σωρός μεταφερθεί από τον οίκο η κυρία του Οίκου σπάει το πιάτο του εκλιπόντος ακριβώς έξω από την κεντρική θύρα. Η κίνηση αυτή έχει αμιγώς αποτροπαϊκό χαρακτήρα το ιδιο και η κάλυψη των κατοπτρικών επιφανειών.
ΧΩΡΟΣ ΤΑΦΗΣ/ ΕΚΦΟΡΑ (3ημερα).
Η ταφή θα γίνει με την κεφαλή του Νεκρού προς την ανατολή.
Απαγγέλλονται οι Ορφικοί ύμνοι Της Δημητρος, Γαιας του Ψυχοπομπου Ερμού και της Μνημοσύνης, από τους Οικείους και τους θρησκευτικούς λειτουργούς που αναλαμβάνουν την περάτωση του επικήδειου τελέσματος .
Παράλληλα καίγονται τα αντίστοιχα θυμιάματα και γίνονται οι Χοες (μέλι, γάλα και Ύδατος) πάντα πάνω στο τάφο.
Στο στήθος του θανόντος τοποθετείται μεταλλικο έλασμα (πλάκα) με την Ορφική επιγραφή [1].
Τα χέρια του θανόντος τοποθετούνται πάνω στη πλάκα. Επιπλέον τοποθετούνται γύρω από την σωρό, αγαπημένα αντικείμενα του/της θανόντος ως ταφικά κτερίσματα.
Μετά το πέρας της επικηδείου τελετής προσφέρεται πανσπερμια (κόλλυβα) στους παρευρισκόμενους οι οποίοι αποχωρούν εν σιγή από τον χώρο ταφής αφού πρώτα τελέσουν χοη ύδατος στον τάφο με την χρήση κοτύλης (μικρό κεραμικό σκευος χοων). Σε όλη την διάρκεια ακούγονται ο ήχος του κεραύνιου ηχείου (Γκογκ) και του αυλού αν υπάρχει.
Ο καθείς πλένει τα χέρια του και το πρόσωπο στην Κρήνη αν υπάρχει στον περίγυρο χώρο και λέγει: ”Υμίν απόνημμα εις χρή και εις Θέμιςα” κοιτάζοντας πάντα προς την Δύση. Έπειτα στον Οίκο του θανόντος προσφέρεται νεκρόδειπνο στους συγγενείς και φίλους με τα αγαπημένα φαγητά του νεκρού ενώ όσοι επιθυμούν συζητούν για τις αρετές του, τις εμπειρίες τους και την συναναστροφή τους με τον εκλιπόντα όταν ήταν εν ζωή
Μετά το πέρας του Νεκρόδειπνου γίνεται Καθαρμός της Οικίας με θειάφι κατά προτίμηση, εναλλακτικά με φασκόμηλο, για την απομάκρυνση του μιάσματος του θανάτου.
ΕΝΝΙΑΜΕΡΑ
Στην συνέχεια της ομιλίας του ο Ιερέας Σύλλας μας λέγει ότι μετά τον πρώτο θάνατο στο πεδίο Της Δημητρος η Ψυχή με την αρωγή Του Ψυχοπομπού Ερμού κατευθύνεται στον Υποσεληνιο χώρο προς Την Σελήνη. Εκεί όμως οι πλείστες των Ψυχών τρομάζουν από το πρόσωπό Της Εκάτης και έτσι επαναενσαρκώνονται. Λίγες όμως, οι πιο εξελιγμένες εξ αυτών περνούν στο σκοτεινή Της (για εμας) πλευρά που βλέπει προς Τον Ηλιο. Από εκεί και πέρα είναι το πεδίο Της Κόρης, Της Δέσποινας Περσεφόνης και Του Αδου. Τότε αρχίζει ο δεύτερος Θάνατος. Ο οποίος, όπως μας λέγει ο Ιερεύς διαρκεί πολύ περισσότερο από τον πρώτο και συμβαίνει “αργά”. Κατά την διαδικασία αυτή το δαιμονικό σώμα της Ψυχής διαλύεται στη Σελήνη όπως ακριβώς το υλικό σώμα διαλύεται/αποσυντίθεται στη Γη. Έτσι το αμιγώς θεϊκό στοιχείο του ανθρώπου, ο Νους/Πνεύμα απεκδύεται το δαιμονικό περίβλημα της Ψυχής, λύει τα δεσμά του με αυτό και καθίσταται ελεύθερος σε έμπυρη/αιθερική κατάσταση κατευθυνόμενος προς Τον Ηλιο. Της διαδικασίας αυτής εφορεύει ο Κύριος μας, Λύσιος Διόνυσος Ζαγρευς με την αρωγή Της Κόρης και Του Άδου. Σύμφωνα με τα παραπάνω εννέα μέρες μετά την ώρα μηδέν (θάνατος) οι οικείοι του νεκρού με τους θρησκευτικούς λειτουργούς μαζεύονται και πάλι στο χώρο ταφής σε κύκλο γύρω από το μνήμα του νεκρού. Θα γίνει απαγγελία των Ορφικών ύμνων Εκάτης, Σελήνης, Περσεφόνης και Πλούτωνος. Καίγεται θυμίαμα (αρώματα) και θα γίνουν χοές γάλακτος και ύδατος. Μετά το πέρας του τελέσματος αποχωρούν εν σιγή αφού πρώτα καθαρθούν δια ύδατος.
ΤΡΙΑΚΑΣ( τριάντα)
Εικοσιεπτά ημέρες μετά την ώρα μηδέν ( 3×9) και στην Ανατολή της εικοστής ογδοης { 28 ημερες μετά την παύση του καρδιακου παλμού, σημ: θυμηθείτε τις 28 ημέρες που αρχίζει ο καρδιακός παλμός κατά την διαδικασία της ενσάρκωσης (Ζωής) } ημέρας που αντιστοιχεί σε ένα σεληνιακό μήνα θα γίνει η τριακάς ή αλλιώς τα “τριάντα“. Εφόσον η ψυχή του θανόντος δεν έχει επαναενσαρκωθεί (βέβαια αυτό δεν δυνάμεθα να το γνωρίζουμε, εξαρτάται από το πόσο εξελιγμένη βαθμίδα μύησης κατέχει η Ψυχή του/της) θα αποσυνδεθεί όπως σημειώθηκε στα προηγούμενα, με Τον Θεϊκό Νου/Πνεύμα ο οποίος κατευθύνεται πλέον προς την πηγή του. Τον Νοητό Ηλιο. Γνωστός και ως Νήσος των Μακάρων. Σκοπός μας ως άνθρωποι είναι ο Νους μας, το πνεύμα μας, να μην επιστρέψει στον υλαιο κόσμο του γίγνεσθαι. Να επεγκλωβιστεί από τον κύκλο των διαδοχικών επαναλήψεων (ενσαρκώσεων) [2]. Την ημέρα αυτή κατά την Ανατολή Του Ηλιου οι συγγενείς φίλοι θα φορέσουν λευκά, λινά ενδύματα και θα προσέλθουν στο ταφικό χώρο. Θα απαγγελθουν οι ύμνοι Του Αιθέρος, Του Ηλίου και Του Κυρίου μας Διόνυσου Ζαγρέος.Οι δύο πρώτοι ύμνοι απαγγελονται με συνοδεία Λύρας/Φόρμιγγας σε δωρικό μέλος ενώ ο ύμνος Του Διονύσου με αυλό σε φρυγικό μέλος Καίγονται τα αντίστοιχα θυμιαματα και γίνεται χοή οίνου. Φυτεύουν ασφόδελους περιμετρικά του μνήματος και στο κέντρο ένα Ηλιοτρόπιο. Στο Ανατολικό μέρος (πάνω από τη κεφαλή) τοποθετείται η μαρμάρινη πλάκα με ανάγλυφα σύμβολα που αντιπροσωπεύουν τον νεκρό. Χαρούμενα συναισθήματα κατακλύζουν τους θρησκευτές καθώς ελπίζουν το πνεύμα/Νους του/της αγαπημένου/η τους ίσως να έχει ελευθερωθεί. Η καρδιά τους αγαλιάζει με την προσδοκία και της δική τους απελευθέρωσης στο μέλλον. Ο φόβος και η λύπη δεν υπάρχουν πλέον. Τα δάκρυα είναι δάκρυα χαράς και ελπίδας. Ευγνωμονούν Τους Θεούς που Υπάρχουν. Τους ευχαριστούν που έδωσαν στον αγαπημένο/η την εμπειρία της ζωής και του θανάτου. Αγκαλιάζουν ο ένας τον άλλον, δίνουν υπόσχεση ότι σε ένα χρόνο θα είναι όλοι και πάλι εδώ να τελέσουν την ετήσια τελετή εις μνήμη του/της. Αναφωνούν (τρις) όλοι μαζί σε κύκλο:
”Πύρ γενώμεθα, δια Πυρός οδεύσωμεν”
και αποχωρούν εν σιγή…
Σημειώσεις :
[1] Γῆς παῖς εἰμι καὶ Οὐρανοῦ ἀστερόεντος,
Ἀστέριος ὄνομα· δίψῃ δ᾽ εἰμ᾽ αὖος ἀλλὰ δότε πιεῖν ἀπὸ τῆς κρήνης…
SUPPLEMENTUM EPIGRAPHICUM GRAECUM, XXIII 41Ο
[2]《κύκλο δ’ έξαπταν βαρυπενθέος αργαλέοιο ιμερτου δ’επέβαν στεφάνου ποσί καρπαλίμοισι , δεσποίνας δ`ε υπό κόλπον έδυν χθονίας βασιλείας : Όλβιε και μακαριστέ θεός δ’έσηι αντί βροτοίο.》 Δηλαδή : Πέταξα έξω από τον δεινό βαρυπενθή κύκλο (των συνεχών μετενσαρκώσεων) και όρμησα προς το ποθητό στεφάνι με βήμα ταχύ. Βυθίστηκα στον κόλπο της Δέσποινας, της χθόνιας Βασίλισσας (Περσεφόνης) Όλβιε και μακαριστέ, Θεός από άνθρωπος θα γίνεις.
