Τα δέντρα παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη της ζωής στη Γη, αλλά πολλά είδη απειλούνται από εξαφάνιση.
Περισσότερα από το ένα τρίτο των ειδών δέντρων στον κόσμο απειλούνται με εξαφάνιση, σύμφωνα με την πρώτη ολοκληρωμένη αξιολόγηση των δέντρων από την Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης, μια κορυφαία επιστημονική αρχή.
Τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα απογοητευτικά, δεδομένου του όγκου της ζωής που συντηρούν τα δέντρα. Αμέτρητα είδη άλλων φυτών, ζώων και μυκήτων βασίζονται στα δασικά οικοσυστήματα. Τα δέντρα είναι επίσης θεμελιώδους σημασίας για τη ρύθμιση του νερού, των θρεπτικών συστατικών και του άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη.
«Τα δέντρα είναι απαραίτητα για τη στήριξη της ζωής στη Γη μέσω του ζωτικού τους ρόλου στα οικοσυστήματα και εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από αυτά για τα προς το ζην», έγραψε στην ανακοίνωσή της η Γκρέθελ Άγκιλαρ, γενική διευθύντρια της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης.
Η αξιολόγηση των δέντρων θεωρείται ολοκληρωμένη, διότι περιλαμβάνει πάνω από το 80% των γνωστών ειδών δέντρων. Συνολικά, τα ευρήματα έδειξαν ότι το 38% κινδυνεύει με εξαφάνιση, όπως διαπίστωσαν οι περισσότεροι από χίλιοι εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο συνέβαλαν στη μελέτη, σύμφωνα με τους New York Times.
Ιδιαίτερα ευάλωτη θεωρείται η βιοποικιλότητα στις νησιωτικές περιοχές, εν μέρει επειδή πολλά από αυτά τα δέντρα έχουν συχνά μικρούς πληθυσμούς που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού, με αποτέλεσμα τα νησιωτικά δέντρα να αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση. Στη Μαδαγασκάρη, για παράδειγμα, απειλούνται πολυάριθμα είδη τριανταφυλλιάς και έβενου. Στο Βόρνεο, ένα από τα νησιά της Ινδονησίας, 99 είδη της οικογένειας δέντρων που ονομάζεται Dipterocarpaceae απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ στην Κούβα, έχουν απομείνει λιγότερα από 75 ώριμα δέντρα Harpalyce macrocarpa, γνωστού στα ισπανικά ως «αίμα της κόρης».
Οι μεγαλύτερες απειλές για τα δέντρα
Σε όλο τον κόσμο, οι μεγαλύτερες απειλές για τα δέντρα είναι η γεωργία και η υλοτομία, ακολουθούμενη από την αστικοποίηση, δήλωσε η Έμιλι Μπιτς, στέλεχος της Botanic Gardens Conservation International, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που συμμετείχε στην καταγραφή. Για τις εύκρατες περιοχές, τα παράσιτα και οι ασθένειες αποτελούν σημαντική απειλή για τα δέντρα.
Όσο για την κλιματική αλλαγή, η Μπιτς τη χαρακτηρίζει αναδυόμενη απειλή, αν και δεν είναι ακόμη σαφές πώς ακριβώς η αύξηση της θερμοκρασίας θα επηρεάσει τη βιοποικιλότητα των ειδών δέντρων.
Οι ερευνητές παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο Κάλι της Κολομβίας, όπου κυβερνητικοί αξιωματούχοι και εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανισμών από όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν για τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα, η οποία πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια.
Τρομάζει ο ρυθμός αποψίλωσης
Στην πράξη, όμως, «τα νέα είναι αρκετά δυσοίωνα», όπως εξηγεί η Έριν Ντ. Μάτσον, ανώτερη σύμβουλος της Climate Focus, μίας εταιρείας που πραγματοποιεί αξιολογήσεις της προόδου της ανθρωπότητας για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων για τα δάση. Σύμφωνα με τη Μάτσον, λοιπόν, το 2023 ο ρυθμός αποψίλωσης δασών παγκοσμίως ήταν 45% υψηλότερος από ότι θα έπρεπε να είναι, αν θέλουμε να σταματήσει η αποψίλωση των δασών μέχρι το 2030.
«Οι κυβερνήσεις συχνά επηρεάζονται από το κίνητρο του κέρδους, το ίδιο και οι ιδιωτικές εταιρείες καθώς είναι πολύ πιο εύκολο να βγάλεις λεφτά από την υλοτομία παρά από την προστασία και τη διατήρηση ενός δάσους».
