Μία μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη κοντά στο Πρώτο Έθνος της Λίμνης Στέρτζον, ένα παραδοσιακό οίκημα στην περιοχή Plains Cree στην καναδική επαρχία ιθαγενών Saskatchewan, αναδιαμορφώνει την ιστορία, αμφισβητώντας τα καθιερωμένα αφηγήματα για τους ιθαγενείς πληθυσμούς της Βόρειας Αμερικής.
Η αποκάλυψη ενός απομονωμένου οικισμού ηλικίας 11.000 ετών – έναν από τους παλαιότερους γνωστούς χώρους ιθαγενών στην ήπειρο – επαληθεύει πως, στην περιοχή υπήρχαν οργανωμένες κοινωνίες πολύ πιο πριν από ό,τι θεωρούσαν οι ειδικοί μέχρι πρότινος.
Η αναπάντεχη χρονολόγηση του οικισμού, τον ανάγει ανάμεσα σε έναν από τους πιο καλά οργανωμένους χώρους, όπως ήταν οι Μεγάλες Πυραμίδες της Αιγύπτου, το Στόουνχεντζ της Αγγλίας και το Γκιομπεκλί Τεπέ στην Τουρκία, κάθε ένα από τα οποία είναι γνωστό για την τεράστια ιστορική του σημασία και του ρόλου του στη διαμόρφωση του ανθρώπινου πολιτισμού.
Το συμβούλιο Âsowanânihk, ονομασία που σημαίνει «Διάβαση» στη διάλεκτο Cree, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την προστασία και την μελέτη του μοναδικού αυτού χώρου, με αρχαιολόγους από το πανεπιστήμιο Saskatchewan και το πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι.
Το συμβούλιο, το οποίο απαρτίζουν γερουσιαστές, θεματοφύλακες της γνώσης, εκπαιδευτές, νέους και ακαδημαϊκούς, έχει ως σκοπό τη διασφάλιση της συντήρησης του χώρου και τη διευκόλυνση του έργου της ανάκτησης από τους αρχαιολόγους, πολύτιμων τεχνουργημάτων που θα αποκαλύψουν περισσότερα σχετικά με τον τρόπο ζωής των ιθαγενών πληθυσμών που κατοίκησαν την περιοχή αυτή του κεντρικού Καναδά το 9.000 π.Χ. ενδεχομένως και πιο πριν.
Στρώματα ιστορίας αποκαλύπτονται μέσα από το έδαφος
Σε απόσταση περίπου πέντε χιλιομέτρων βόρεια της πόλης Prince Albert κατά μήκος του βόρειου ποταμού Saskatchewan, βρίσκεται το σημείο όπου αναγνωρίστηκε πρώτα ο ιθαγενής οικισμός, από τον μελετητή και αρχαιολόγου Dave Rondeau.
Εξερευνώντας την περιοχή ο Rondeau παρατήρησε σημαντική διάβρωση κατά μήκος της όχθης του ποταμού, φέρνοντας στο φως τεχνουργήματα.
«Όταν είδα τα στρώματα της ιστορίας να ξεπροβάλλουν μέσα από το έδαφος, ένιωσα το βάρος των γενεών να με κοιτούν στα μάτια», σημείωσε ο Rondeau.
«Τώρα που τα στοιχεία επαλήθευσαν τη διαίσθησή μου, το σημείο αναθεωρεί όσα νομίζαμε ότι γνωρίζουμε μέχρι τώρα και μπορεί να ξαναγράψει την ιστορία των πρώιμων ιθαγενών πολιτισμών της Βόρειας Αμερικής».
Στις 31 Ιανουαρίου, μία ομάδα ακαδημαϊκών συναντήθηκε με το συμβούλιο του πολιτιστικού κέντρου της λίμνης Sturgeon.
Στην ομάδα συμμετέχει η Δρ. Andrea Freeman από το πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι, ο Δρ. Glenn Stuart από το πανεπιστήμιο Saskatchewan, ο αρχαιολόγος Butch Amundson, και τη φοιτήτρια Jayda Boux, επικεφαλής της έρευνας στα λίθινα υλικά της περιοχής.
Τα στρώματα από κάρβουνο, μαρτυρούν πως, οι πρώτοι ιθαγενείς κάτοικοι, είχαν γνώσεις διαχείρισης της φωτιάς, κάτι που επαληθεύεται από τις μακρόχρονες προφορικές παραδόσεις.
Στοιχεία αποκαλύπτουν πως το σημείο αυτό ήταν ένας μακροχρόνιος οικισμός και όχι ένα προσωρινό κυνηγετικό καταφύγιο. Ανάμεσα στα ευρήματα, συγκαταλέγονται λίθινα εργαλεία, τάφροι φωτιάς και λίθινα υλικά που χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή εργαλείων.
Η ανακάλυψη λειψάνων μεγάλου βίσωνα, παρέχει στοιχεία σχετικά με τις τεχνικές του πρώιμου κυνηγιού και την εξέλιξη των ειδών. Η ανακάλυψη αυτή, αμφισβητεί την απαρχαιωμένη αντίληψη που λέει πως, οι ιθαγενείς ήταν αποκλειστικά νομάδες, δήλωσε η Δρ. Stuart.
Οι αρχαιολόγοι χρονολόγησαν κάρβουνο από μία εστία περίπου 10.700 ετών
«Οι αποδείξεις του μακροχρόνιου αυτού οικισμού και της γαιοκτησίας, υποδηλώνει μια βαθιά ριζωμένη παρουσία. Εγείρει επίσης ερωτήματα γύρω από τη θεωρία μετανάστευσης Bering Strait, υποστηρίζοντας τις προφορικές ιστορίες των ιθαγενών που έζησαν εδώ για αμέτρητες γενιές».
Οι αρχαιολόγοι χρονολόγησαν κάρβουνο από μία εστία περίπου 10.700 ετών, εξήγησε η Δρ. Stuart στο Live Science.
Αυτό σημαίνει πως, οι άνθρωποι έζησαν στο χωριό αυτό λίγο μετά το τέλος της τελευταίας Εποχής των Παγετώνων, η οποία άφησε γόνιμη γη.
«Αυτό μαρτυρά πως, οι άνθρωποι έφτασαν στην περιοχή αυτή με το που έγινε κατοικήσιμη», εξηγεί η Δρ. Stuart, και έκτοτε την κατοικούσαν αδιάλειπτα για εκατοντάδες χρόνια. Τα Προγονικά Πρώτα Έθνη έζησαν στην πόλη Prince Albert, για όσο ήταν δυνατόν να ζήσει κανείς στην περιοχή.
Το τοπίο, το οποίο έχει διαμορφωθεί από τη δραστηριότητα των παγετώνων και τις εκτεταμένες πλημμύρες μέσα στις χιλιετίες, έχει εξελιχθεί δραματικά.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το τοπίο αυτό, το οποίο προσομοιάζει το άλμα ενός βουβαλιού σήμερα, ήταν πατρίδα πολλών βισώνων και τόπος θανάτωσης.
Τα ευρήματα υποδηλώνουν πως, οι πρώτοι ιθαγενείς κυνηγοί στοχοποίησαν στρατηγικά τους βίσωνες, μεταξύ των οποίων και ο πλέον αφανισμένος βίσωνας antiquus, το βάρος του οποίου έφτανε τα 2.000 κιλά.
Το σημείο προσφέρει αδιάσειστες αποδείξεις βαθιάς και ανθεκτικής παρουσίας ιθαγενών πληθυσμών στην περιοχή, ενισχύοντας τη γνώση που έχει περάσει στις επόμενες γενιές.
Οι προφορικές ιστορίες περιγράφουν την περιοχή αυτή, ως ένα ιστορικό κέντρο πολιτισμού και εμπορίου και, η ανακάλυψη αυτή προσφέρει απτές αποδείξεις που υποστηρίζουν τις περιγραφές αυτές. «Η ανακάλυψη μας υπενθυμίζει πως εδώ έζησαν οι πρόγονοί μας, έχτισαν, προόδευσαν και διαμόρφωσαν τη γη, πολύ πριν μας αναγνωρίσει η επίσημη ιστορία», δήλωσε η αρχηγός Christine Longjohn.
«Για χρόνια, οι φωνές μας δεν ακούγονταν. Ο χώρος αυτός μιλάει για εμάς, αποδεικνύει ότι, οι ρίζες μας είναι βαθιές και άρρηκτες. Κουβαλά τα χνάρια των προγόνων μας, τους αγώνες τους, τους θριάμβους τους, τη σοφία τους. Κάθε πέτρα, κάθε τεχνούργημα είναι απόδειξη της δύναμής τους. Δεν αξιώνουμε μόνο την ιστορία μας, αλλά και τη σωστή μας θέση σ’ αυτή» σημείωσε.
Αξιώνοντας και προστατεύοντας την πολιτιστική κληρονομιά
Προνοητικά, το συμβούλιο Âsowanânihk σκοπεύει να συνεργαστεί με αρχαιολόγους προκειμένου να διασφαλίσει τη χρηματοδότηση για τη συνεχή έρευνα και διατήρηση του ιστορικού χώρου.
Γίνονται επίσης σχέδια για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου διερμηνείας και προαγωγής της εκπαίδευσης, του τουρισμού και της συμμετοχής της κοινότητας. Το συμβούλιο δεσμεύεται για την ένταξη της νεολαίας σε πρωτοβουλίες πρακτικής μάθησης για την ενίσχυση της πολιτιστικής γνώσης και της σύνδεσης με τη γη.
Παρά την τεράστια σημασία του, ο χώρος επαπειλείται από την υλοτομία και τη βιομηχανική δραστηριότητα.
Το συμβούλιο Âsowanânihk, στο οποίο ανήκει ο καθηγητής Willie Ermine, έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά την πιθανότητα καταστροφής του και συνιστά τη λήψη άμεσων μέτρων προστασίας.
Το Πρώτο Έθνος της Λίμνης Στέρτζον και το συμβούλιο απευθύνουν έκκληση προς τους τοπικούς, περιφερειακούς και εθνικούς παράγοντες ώστε να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της προστασίας και της μελέτης του ιστορικού χώρου.
