Είναι η μικρότερη εδώ και τρεις δεκαετίες, ενώ μειώθηκε κατά 75% σε σχέση με πέρυσι! Μόλις πριν έναν χρόνο είχε το μέγεθος των… ΗΠΑ, καλύπτοντας μία τεράστια έκταση 7,7 εκατ. τετραγωνικών μιλίων. Φέτος, είναι στο 1,9, αφήνοντας με το στόμα ανοιχτό τους επιστήμονες, οι οποίοι προσπαθούν να καταλάβουν πώς συνέβη αυτό…
Ο λόγος, για την τρύπα του όζοντος, η οποία έχει συρρικνωθεί τόσο πολύ, που θεωρείται πως είναι η πιο μικρή εδώ και τρεις δεκαετίες! Παρατηρήσεις, λοιπόν, του στρώματος του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, δείχνουν πως η λεγόμενη «τρύπα» δεν έχει μεγαλώσει το 2019 με τους ρυθμούς που συνέβαινε άλλες χρονιές. Η υπηρεσία παρακολούθησης της ατμόσφαιρας του Copernicus (CAMS) αναφέρει, μάλιστα, ότι αυτήν τη στιγμή είναι αρκετά κάτω από το μισό της έκτασης που έχει συνήθως, ενώ βρίσκεται μακριά από τον Νότιο Πόλο.
Θυμίζουμε, το 1987 οι κυβερνήσεις υπέγραψαν το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, το οποίο προσπάθησε να αντιμετωπίσει την κατάσταση, απαγορεύοντας την παραγωγή και χρήση επιβλαβών χημικών ουσιών. Άλλωστε, η τρύπα του όζοντος παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 1985.
Το φαινόμενο αυτό θεωρείται πως δημιουργήθηκε από υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων (CFC), που χρησιμοποιούνταν ευρέως ως προωθητικά αέρια και σε ψυκτικές συσκευές όπως τα κλιματιστικά. Στην επέκτασή του, επίσης, συμβάλλουν τόσο τα καυσαέρια (από την κυκλοφορία των οχημάτων) όσο και τα αέρια απόβλητα των εργοστασίων.
Οι χλωροφθοράνθρακες (CFC), όπως δείχνει και το όνομά τους, περιέχουν χλώριο, το οποίο είναι ιδιαίτερα καταστροφικό για το όζον. Ενδεικτικά, 1 μόριο χλωρίου καταστρέφει μέχρι και 1.000.000 μόρια όζοντος πριν την αδρανοποίησή του.
Το γεγονός ότι η τρύπα του όζοντος πρωτοεμφανίστηκε στην Ανταρκτική, όπου το πρόβλημα είναι εντονότερο μέχρι και σήμερα, προβλημάτιζε τους επιστήμονες για χρόνια. Αρχικά, μάλιστα, το κατά πόσο οι χλωροφθοράνθρακες προκαλούσαν το φαινόμενο ήταν προς αμφισβήτηση, καθώς στην Ανταρκτική δεν υπάρχουν εκπομπές χλωροφθορανθράκων. Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν καταλήξει πια στο συμπέρασμα ότι οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και άλλα γεωμορφολογικά στοιχεία αποτελούν τα αίτια της όξυνσης του φαινομένου στην Ανταρκτική.
